آبرسانی به عالی‌قاپو با لوله‌های سربی، مسی و سفالی
تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۸۶۸۸۴
یک محقق و باستان‌شناس گفت: لوله‌های کاخ از سه جنس مس، سرب و سفال است و بقایای آن در بخش‌هایی از عمارت هنوز نیز دیده می‌شود. جایی که با فشار زیاد آب روبه‌رو هستیم از جنس سرب استفاده شده است، چرا که این فلز مقاومت کششی بالایی دارد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، الهه روح اللهی امروز _سه‌شنبه یازدهم بهمن‌ماه_ در نشست «بررسی سیستم آبرسانی و چگونگی چرخه آب در کاخ عالی‌قاپو» در مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل، اظهار کرد: ساخت این کاخ در متون تاریخی در دوره صفویه به تاریخ سال ۱۰۱۰ یا ۱۰۱۱ بازمی‌گردد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی تصریح کرد: برخی از مورخان اعتقاد دارند که طبقات اولیه کاخ به احتمال زیاد قبل از سال‌های ۱۰۱۰ یا ۱۰۱۱ ساخته شده‌اند. اگرچه ما عمارت بزرگ عالی‌قاپو را با عنوان کاخ می‌شناسیم، اما باید بدانیم کاربری این عمارت تنها یک کاخ نبوده است و در واقع عمارت عالی‌قاپو حکم یک ورودی پنج طبقه را دارد.
این باستان شناس ادامه داد: به خاطر رقابتهای فرهنگی که با عثمانی، روس و هندوستان در آن دوره شاهد هستیم، ساخت و سازها و معمای آن دوره تحت تأثیر مراودات فرهنگی قرار داشته است.
وی با بیان اینکه قسمت انتهایی تکامل کاخ عالی‌قاپو به سال ۱۰۵۳ در زمان شاه عباس دوم صفوی بازمی‌گردد، اظهار کرد: ایوان عمارت، زیر نظر وزیر اعظم شاه عباس دوم یعنی ساروتقی که پیش از آن حاکم مازندران بوده و در آن ولایت نیز ساخت و سازهای زیادی داشته است، احداث می‌شود.
روح‌اللهی خاطرنشان کرد: شاه عباس دوم صفوی در زمان ساخت این کاخ ۱۲ ساله بوده و حکومت در عمل در اختیار و تحت نظر ساروتقی و مادر شاه وقت بوده و اداره می‌شده است؛ این بخش کاخ در همین زمان ساخته می‌شود. همچنین قسمتی که ما امروز به آن برج آب می‌گوئیم در سه طبقه طراحی و ساخته شده است.
وی با اشاره به اینکه تجهیزات، لوله‌ها، حوض‌ها و ادواتی که قرار است آب را به طبقه‌های بالاتر کاخ هدایت کند در همان برج قرار دارد، ادامه داد: تحقیق در رابطه با چگونگی آبرسانی به کاخ و طبقات مختلف را از طبقه همکف این بنا آغاز کردیم.
این محقق و باستان شناس تصریح کرد: در گزارش‌های تاریخی اشاره شده که کانالی در بخش زیرین کاخ وجود دارد که دست‌ساز است، قنات نیست، طاق دارد و آب کاخ را به سمت کاخ هدایت می‌کند. روی این کانال دریچه‌ای شبیه چاه تعبیه شده است.
در دوره صفوی خیل عظیمی از سفرنامه‌نویسان و تاجران به ایران آمدهاندوی خاطر نشان کرد: در طبقه دوم عمارت یک حوض وجود دارد که یک متر و ۳۳ سانتی‌متر طول، ۱۸۴ سانتی‌متر عرض و ۹۱ سانتی‌متر ارتفاع دارد. دو دریچه خروجی غیر از حفره‌ای که مخصوص تخلیه حوض است، در این سازه دیده می‌شود. در همین طبقه دو مخزن وجود دارد که محل عبور یک جفت لوله در هر مخزن است. لوله‌هایی از یک بستر سنگی به سمت طبقه بالاتر حرکت می‌کند. کانالی بین دو مخزن قرار دارد و در نهایت حفره‌ای در بالای طاق حوض واقع شده است.
روح‌اللهی گفت: در طبقه سوم عمارت، یعنی طبقه‌ای که حوض تالار در آن واقع است، دو سینک یا محل خروجی دو لوله واقع شده و آب در نهایت وارد حوض می‌شود. در خاتمه نیز یک حوض در طبقه چهارم برج آب قرار دارد. این حوض نیز دارای یک کانال است که در انتهای ضلع شرقی آن خروجی آب دارد که یک لوله مسی به آن وصل می‌شود. این لوله به لوله سربی و لوله سربی به طرف پایین حرکت می‌کند و به فواره‌های آب وصل می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در دوره صفوی سفرنامه‌نویسان و تاجران بسیاری به ایران آمده‌اند، اظهار کرد: افرادی بوده‌اند که بسیاری از وقایع گوناگون و حتی غیرسیاسی و اجتماعی را ثبت کرده‌اند و تعدادی از آن‌ها که شانس ورود به دربار و کاخ‌ها داشته‌اند، درباره مسائل مختلف نوشته‌اند.
سیستم آبرسانی عالی‌قاپو چگونه بوده است؟این باستان‌شناس ادامه داد: از بین افرادی که درباره سیستم آبرسانی عالی‌قاپو نوشته‌اند، شاردُن فرانسوی در چند خط اشاره به چند گاو کرده که این سیستم را به چرخش در می‌آورند و از همین طریق آب به سمت بالای کاخ منتقل می‌شده است. همچنین صبحت از سه ماشین یا مجموعه‌ای از ابزار می‌کند که این ابزار بالای سر یکدیگر قرار گرفته‌اند و در جای دیگر به تلمبه‌هایی اشاره دارد که آب را به طبقه‌های بالاتر می‌برد.
وی افزود: کمپفر هم پزشکی است که در دوره صفوی در ایران حضور داشته و به تلمبه خانه در دولت خانه و سیستم پمپاژ آب آن اشاره کرده است، همچنین به کاخ سه طبقه اشاره دارد که به شکل ابتدایی برج آب است و آب را به طبقه سوم هدایت می‌کند.
روح اللهی اظهار کرد: علاوه‌بر مطالب و متون سفرنامه‌ها، افراد دیگری در گزارش‌های خود به مسائل جالبی اشاره کرده‌اند از جمله اینکه برخی از لوله‌های انتقال آب در زلزله زمان محمدشاه قاجار از بین رفته است و به دلیل نشت آب و رها بودن کاخ در یک دوره طولانی، بخشی از لوله‌ها به‌ویژه لوله‌های مسی دچار خوردگی شده یا از بین رفته است.
وی خاطر نشان کرد: لوله‌های کاخ از سه جنس مس، سرب و سفال هستند و بقایای آن در بخش‌هایی از عمارت هنوز هم دیده می‌شوند. جایی که با فشار زیاد آب روبه‌رو هستیم از جنس سرب استفاده شده است، چرا که این فلز مقاومت کششی بالایی دارد. در جایی دیگر که قرار است آب به سمت پایین با یک شیب ملایم حرکت کند از لوله‌های مسی استفاده کرده‌اند و زمانی که قرار است آب به شکل افقی حرکت کند و حداقل فشار را باید تحمل کند از لوله‌های سفالی استفاده شده است.
به گزارش ایمنا، نشست «بررسی سیستم آبرسانی و چگونگی چرخه آب در کاخ عالی‌قاپو» به یاد زنده‌یاد پروفسور اوجنیو گالدیری، معمار و مرمتگر ایتالیایی برگزار شد.
کد خبر 637998منبع: ایمنا
کلیدواژه: کاخ عالی قاپو عمارت تاریخی دوره قاجار محمد شاه قاجار شاه عباس صفوی شاه عباس اول دوره صفویه عالی قاپو آبرسانی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق دوره صفوی باستان شناس لوله ها عالی قاپو روح اللهی سیستم آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۸۶۸۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اتفاق ویژه: جایگاه غربی آزادی برای پرسپولیس باز شد
به گزارش "ورزش سه"، در این هفته از رقابتهای لیگ برتر پرسپولیس میزبان سپاهان در ورزشگاه آزادی است. اگرچه ابتدا گفته می‌شد این بازی توسط سهامدار پرسپولیس رایگان می‌شود اما با مخالفت سازمان لیگ از ظهر امروز بلیت فروشی این مسابقه حساس با قیمت معمول شروع شد.
به دلیل استقبال فوق‌العاده هواداران پرسپولیس از این بازی، بلیت‌فروشی طبقه دوم غربی برای اولین در این فصل باز شد. سمت غربی استادیوم در این فصل به دلیل بازسازی کاملا بسته بود اما حالا در این دیدار حساس برای طبقه دوم این قسمت از ورزشگاه بلیت فروشی می‌شود.
تا کنون بیش از ۳۹ هزار بلیت به فروش رفته است و پیشبینی می‌شود تا روز بازی بلیت‌های بیشتری نیز رزرو شود.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است